Việc nắm rõ quy định bao lâu thì được rút BHXH 1 lần sẽ giúp người lao động bảo vệ quyền lợi tài chính của mình. Sau khi chấm dứt hợp đồng lao động, thời gian chờ đợi để được rút BHXH một lần đã được pháp luật quy định rõ ràng. AIA Việt Nam sẽ tổng hợp những thông tin cần thiết, hỗ trợ bạn chủ động hơn trong việc chuẩn bị hồ sơ và đưa ra quyết định đúng đắn, tránh mất quyền lợi về sau.

1. Lao động nghỉ việc bao lâu thì được rút BHXH 1 lần

Nếu người lao động thắc mắc bao lâu được rút BHXH 1 lần thì cần biết quy định rõ ràng trong Luật Bảo hiểm xã hội 2014. Sau khi nghỉ việc, người lao động có nhu cầu rút BHXH một lần chỉ khi đáp ứng đủ điều kiện về thời gian.

Căn cứ Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, khoản 1 Điều 8 Nghị định 115/2015/NĐ-CP và khoản 1 Điều 1 Nghị quyết 93/2015/QH13, người lao động là công dân Việt Nam thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc hoặc tự nguyện sẽ được hưởng BHXH một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau:

• Đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH hoặc cán bộ, công chức nữ cấp xã và lao động nữ hoạt động không chuyên trách tại xã, phường, thị trấn nghỉ việc mà chưa đủ 15 năm đóng và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện.

• Ra nước ngoài định cư.

• Đang mắc bệnh nguy hiểm tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV và các bệnh khác do Bộ Y tế quy định.

• Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn… khi phục viên, xuất ngũ hoặc thôi việc mà không đủ điều kiện hưởng lương hưu.

• Sau 01 năm nghỉ việc (hoặc 01 năm không đóng BHXH tự nguyện) mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH và không tiếp tục đóng, khi có yêu cầu.

Như vậy, nếu không thuộc các trường hợp đặc biệt nêu trên, điều kiện phổ biến là nghỉ việc đủ 01 năm, chưa đủ 20 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia để được rút BHXH một lần.

>>> Xem thêm: Các loại hình và gói bảo hiểm nhân thọ cơ bản bạn nên biết

Người lao động cần đáp ứng điều kiện thời gian để được rút BHXH 1 lần

>>> Xem thêm: Các loại bảo hiểm hiện nay và cách phân biệt đơn giản

Thời hạn chi trả tiền BHXH 1 lần là bao lâu

Theo khoản 4 Điều 110 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 về việc bao lâu thì được rút BHXH 1 lần, sau khi cơ quan BHXH nhận đủ hồ sơ hợp lệ, thời gian giải quyết và chi trả tiền BHXH 1 lần tối đa là 10 ngày làm việc. Trong khoảng thời gian này, cơ quan BHXH sẽ xem xét và thực hiện chi trả cho người lao động.

Nếu vì lý do nào đó hồ sơ không đủ điều kiện, cơ quan BHXH phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ nguyên nhân từ chối. Vì vậy, người lao động cần chuẩn bị hồ sơ đầy đủ để được nhận tiền đúng hạn.

2. Thời gian đóng chưa đủ 1 năm thì mức hưởng BHXH như thế nào?

Đối với người lao động nghỉ việc mà tổng thời gian tham gia BHXH chưa tròn 12 tháng, Khoản 2 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định cách tính như sau:

• Nếu thời gian đóng BHXH chưa đủ một năm thì người lao động được hưởng số tiền đã đóng, nhưng không vượt quá 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH. 

• Phần Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện không tính vào khoản chi trả, trừ trường hợp người lao động mắc bệnh nguy hiểm đến tính mạng. 

3. Khi nào nên rút BHXH một lần

Rút BHXH một lần là quyền lợi hợp pháp của người lao động khi không còn nhu cầu tham gia BHXH hoặc vì lý do cá nhân khác. Tuy nhiên, việc rút này cũng kéo theo nhiều rủi ro và hạn chế, vì vậy cần cân nhắc kỹ trước khi quyết định. Dưới đây là những trường hợp nên xem xét rút BHXH một lần:

• Đủ tuổi hưu nhưng chưa đủ thời gian đóng: Khi đã đến tuổi hưởng lương hưu theo quy định nhưng tổng thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm và không muốn tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện.

• Ra nước ngoài định cư lâu dài: Người lao động ra nước ngoài sinh sống và không có kế hoạch trở về Việt Nam.

• Mắc bệnh nguy hiểm đến tính mạng: Các bệnh như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV giai đoạn AIDS hoặc những bệnh hiểm nghèo khác do Bộ Y tế quy định.

• Gặp khó khăn tài chính nghiêm trọng: Cần một khoản tiền lớn để giải quyết nợ nần, mua nhà hoặc đầu tư kinh doanh và không thể chờ lương hưu dài hạn.

Bên cạnh đó, những rủi ro và hạn chế khi rút BHXH một lần:

• Mất quyền hưởng lương hưu và các chế độ BHXH khác: Không còn được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí, không hưởng bảo hiểm thất nghiệp hay chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.

• Không cộng dồn thời gian đóng về sau: Toàn bộ thời gian đã đóng trước đó không được bảo lưu, nếu muốn tham gia lại phải bắt đầu từ đầu.

• Không còn ưu đãi thuế và an sinh khi về già: Mất nguồn thu nhập ổn định, dễ gặp khó khăn nếu không còn khả năng lao động. 

Nếu điều kiện cho phép, người lao động nên tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện để duy trì quyền lợi an sinh lâu dài. Việc rút BHXH một lần chỉ nên thực hiện khi đã cân nhắc kỹ lưỡng giữa lợi ích trước mắt và sự ổn định tài chính về sau.

Nên cân nhắc kỹ lưỡng những quyền lợi trước khi rút BHXH 1 lần

4. Rút bảo hiểm xã hội 1 lần có rút bảo hiểm thất nghiệp được không?

Bên cạnh vấn đề bao lâu thì được rút BHXH 1 lần, rất nhiều người lao động lo lắng rằng nếu rút BHXH một lần thì sẽ mất quyền lợi nhận trợ cấp thất nghiệp. Theo quy định cụ thể, căn cứ Điều 49 Luật Việc làm 2013, người lao động sẽ được hưởng trợ cấp thất nghiệp nếu đáp ứng đủ các điều kiện sau:

• Chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc (trừ một số trường hợp loại trừ như chấm dứt bất hợp pháp, đã hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hàng tháng…). 

• Đã đóng bảo hiểm thất nghiệp từ đủ 12 tháng trở lên trong thời hạn 24 tháng hoặc 36 tháng tùy loại hợp đồng lao động trước ngày chấm dứt hợp đồng. 

• Đã nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp tại Trung tâm dịch vụ việc làm trong vòng 3 tháng kể từ ngày chấm dứt hợp đồng. 

• Chưa tìm được việc sau 15 ngày kể từ ngày nộp hồ sơ; không nằm trong các trường hợp bị loại trừ như đi học, đi lao động nước ngoài, thực hiện nghĩa vụ quân sự, hoặc các trường hợp đặc biệt khác.

Vì vậy, việc đã rút BHXH một lần không ảnh hưởng đến quyền hưởng trợ cấp thất nghiệp nếu người lao động vẫn thỏa mãn đầy đủ những điều kiện nói trên.

Quyền lợi được hưởng bảo hiểm thất nghiệp không bị ảnh hưởng khi rút BHXH 1 lần

5. Nên hưởng BHXH 1 lần hay hưởng lương hưu

Khi đứng trước sự lựa chọn giữa nhận BHXH một lần và tiếp tục đóng BHXH để hưởng lương hưu hằng tháng, người lao động cần cân nhắc kỹ giữa lợi ích trước mắt và lợi ích lâu dài. Công văn 1488/BHXH-TT của BHXH Việt Nam đã so sánh các điểm quan trọng trước khi quyết định có nên hưởng lương hưu hay rút BHXH một lần:

Ưu điểm khi hưởng lương hưu hàng tháng
 

• Nguồn thu nhập ổn định lâu dài: Khi về già, bạn có lương hưu hàng tháng, đảm bảo cuộc sống sau tuổi lao động không bị phụ thuộc vào người thân. 

• Thẻ BHYT miễn phí: Được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí suốt thời gian hưởng lương hưu, giúp giảm chi phí khám chữa bệnh, điều trị khi lớn tuổi. 

• Lương hưu được điều chỉnh theo thời giá: Có sự điều chỉnh định kỳ theo chỉ số giá tiêu dùng hoặc tăng trưởng kinh tế, giúp bảo vệ giá trị thực của lương hưu trong bối cảnh lạm phát.

• Quyền lợi khi người lao động qua đời: Nếu NLĐ mất, thân nhân có thể được trợ cấp mai táng, trợ cấp tử tuất nhằm hỗ trợ về mặt tài chính cho gia đình. 

Thiệt thòi khi chọn nhận BHXH một lần
 

• Mất cơ hội lương hưu ổn định: Khi chọn rút một lần, bạn bỏ lỡ nguồn thu nhập đều đặn hàng tháng, có thể dẫn đến khó khăn khi về già. 

• Thiệt về giá trị tiền so với năm đóng: Theo Công văn, mất khoảng 1,14 tháng lương cho mỗi năm đóng trước năm 2014 hoặc 0,64 tháng lương cho mỗi năm đóng từ năm 2014 trở đi nếu so với tổng mà người hưởng lương hưu dự kiến nhận được. 

• Không được cộng nối thời gian đóng BHXH trước đó: Nếu sau khi nhận BHXH một lần bạn muốn tham gia lại, thời gian đã đóng không được tính để tính lương hưu sau này. 

Người lao động nên cân nhắc kỹ lợi ích của việc hưởng lương hưu so với rút BHXH 1 lần

6. Mức hưởng BHXH một lần hiện nay

Mức hưởng BHXH một lần hiện nay vẫn được tính theo Luật BHXH 2014 (áp dụng đến 30/6/2025) và Luật BHXH 2024 (hiệu lực từ 1/7/2025). Theo đó:

• Với những năm đóng trước năm 2014: mỗi năm được tính bằng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH. 

• Với những năm đóng từ năm 2014 trở đi: mỗi năm được tính bằng 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH. 

• Nếu thời gian đóng chưa đủ một năm, mức hưởng được tính bằng số tiền đã đóng, nhưng tối đa không vượt quá 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH. 

Những điểm cần lưu ý về mức hưởng BHXH một lần:

• Phần ngân sách nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện không được tính vào mức hưởng BHXH một lần. 

• Nếu có tháng lẻ của các năm đóng trước năm 2014, các tháng lẻ này sẽ được chuyển để tính vào phần thời gian đóng từ năm 2014 trở đi (vì mức từ năm 2014 được tính cao hơn). Điều này giúp người lao động không bị thiệt với các tháng đóng lẻ. 

• Mức tiền lương dùng để tính sẽ được chỉnh sửa theo hệ số trượt giá theo thời kỳ nhằm phản ánh đúng giá trị thực tế của tiền đóng so với thời điểm hiện tại. Năm 2025, hệ số trượt giá BHXH được quy định tại Thông tư 01/2025/TT-BLĐTBXH có hiệu lực từ ngày 28/02/2025. 

Việc đóng BHXH tự nguyện do Nhà nước hỗ trợ sẽ không tính vào mức hưởng BHXH 1 lần

Bài viết của AIA Việt Nam đã cung cấp đến bạn những thông tin liên quan đến vấn đề bao lâu thì được rút BHXH 1 lần. Hy vọng bài viết sẽ giúp người lao động xác định thời điểm rút hợp lý và thực hiện thủ tục nhanh chóng. Trước khi quyết định, hãy cân nhắc khả năng tiếp tục đóng BHXH tự nguyện để duy trì các quyền lợi an sinh dài hạn.