Bài viết

[Giải nghĩa] Phong cách lãnh đạo độc đoán là gì? (Toàn tập)

21/04/2023 dot 8 phút đọc
Tinh thần Lời khuyên Sống Khỏe

Phong cách lãnh đạo độc đoán được đặc trưng bởi sự kiểm soát của cá nhân đối với tất cả các quyết định và ít có sự trao đổi giữa các thành viên trong nhóm.

 

Cách dẫn dắt của mỗi nhà lãnh đạo lại có những sự khác biệt đáng kể. Những nhà lãnh đạo giỏi nhất mà bạn biết có thể có những cách lãnh đạo rất khác nhau. Trong bài viết này AIA sẽ đưa đến cho bạn những thông tin về định nghĩa, ví dụ, ưu nhược điểm và cách để thành công với phong cách lãnh đạo độc đoán.

 

Phong cách lãnh đạo độc đoán là gì?

Phong cách lãnh đạo độc đoán là mô hình mà trong đó thủ lĩnh là người nắm quyền kiểm soát tuyệt đối. Bạn có thể nghĩ ngay đến Napoleon Bonaparte hoặc Nữ hoàng Elizabeth I: Các nhà lãnh đạo có quyền kiểm soát tuyệt đối, từ trên xuống đối với đế chế của họ. 

Nhà tâm lý học Kurt Lewin đã phát triển một khung lãnh đạo nền tảng trong những năm 1930, xác định ba phong cách lãnh đạo chính: Độc tài, Dân chủ và Tự do phóng nhiệm. Đây là nền tảng cho nhiều chuyên luận sau này về phong cách lãnh đạo. 

Phong cách lãnh đạo tự do đối lập hoàn toàn với phong cách lãnh đạo độc đoán. Các nhà quản lý nhân sự theo phong cách tự do thường giao nhiệm vụ, vạch ra mục tiêu và kế hoạch tổng thể chứ ít khi trực tiếp tham gia chỉ đạo và giám sát công việc. Các nhà lãnh đạo với phong cách này thường cởi mở và tin tưởng cấp dưới của họ. Do vậy, nhân viên phải có khả năng phân tích và giải quyết tình huống một cách tối ưu. 

Mặt khác, nhà quản trị nhân lực theo phong cách lãnh đạo dân chủ là người biết phân bổ quyền lực quản lý của mình. Mọi thành viên trong một tổ chức đều có cơ hội được đóng góp ý kiến, tự do trao đổi, tranh luận, tham gia thảo luận, nhằm hướng đến các giải pháp hiệu quả. Tuy nhiên, người ra quyết định cuối cùng vẫn là nhà lãnh đạo.

Mỗi phong cách lãnh đạo có những ưu điểm và hạn chế riêng, và người lãnh đạo nên sử dụng phong cách phù hợp với hoàn cảnh và đặc điểm của nhóm để đạt được kết quả tốt nhất. 

Một số đặc điểm chính của phong cách lãnh đạo độc đoán bao gồm: [1]

  • Các thành viên nhóm ít hoặc không được tin tưởng với các ý kiến đưa ra

  • Nhà lãnh đạo là người đưa ra hầu hết các quyết định

  • Cung cấp cho các nhà lãnh đạo quyền ra lệnh về phương pháp và quy trình làm việc

  • Sự sáng tạo và tư duy đột phá không được khuyến khích

  • Mọi việc được tiến hành rất bài bản đúng quy trình

  • Môi trường có xu hướng rất cứng nhắc

  • Các quy tắc được đề cao hàng đầu và có xu hướng truyền đạt rõ ràng

Giải đáp khái niệm phong cách lãnh đạo độc đoán là gì?

Ví dụ điển hình của phong cách lãnh đạo độc đoán

Nhiều nhà xây dựng đế chế và các vị lãnh đạo hàng đầu trong suốt chiều dài lịch sử đều theo phong cách lãnh đạo độc đoán, như Genghis Khan và Margaret Thatcher,... Tuy nhiên, chúng tôi sẽ chỉ ra thêm một số ví dụ điển hình cho phong cách lãnh đạo này: Abraham Lincoln, Sam Walton, Ray Kroc, Roger Ailes,...

Tổng thống Hoa Kỳ Abraham Lincoln được coi là một nhà lãnh đạo chuyên quyền vì những quyết định tự trị mà ông đã đưa ra trong cuộc Nội chiến. Trong giai đoạn bất ổn của Mỹ (1861-1865), đất nước này cần một tổng thống táo bạo, có thể sẵn sàng đưa ra những quyết định khó khăn nhất. 

Kể từ đó, Lincoln đã vươn lên theo phong cách lãnh đạo độc đoán, nhưng thái độ đúng đắn vẫn được đề cao hơn. Mặc dù không phải là một nhà độc tài, nhưng ông đã vươn lên trở thành nhà lãnh đạo chuyên quyền mà đất nước cần trong một bối cảnh lúc đó.

Một số nhà sáng lập nổi tiếng trong giới kinh doanh như Sam Walton của tập đoàn kinh doanh nhỏ hàng đầu thế giới Walmart, Larry Ellison của gã khổng lồ công nghệ Oracle, hay Ray Kroc của hệ thống thức ăn nhanh McDonald's,...  

Họ là những người dẫn đầu, mở đường để tồn tại và phát triển đến ngày hôm nay; bằng cách tiếp cận phong cách lãnh đạo độc đoán từ quy trình sản xuất đến phát triển cơ sở khách hàng.

Phong cách lãnh đạo độc đoán tạo nên sự thành công của nhiều vị vĩ nhân

Trong ngành truyền thông, Roger Ailes, chủ tịch của Fox News. Người đã tạo dựng được danh tiếng là một nhà lãnh đạo độc đoán kể từ khi làm cố vấn cho Tổng thống Nixon vào cuối những năm 1960. Bất chấp những tranh cãi, Ailes được coi là một vị quản lý xuất sắc. Người đã thông qua phong cách lãnh đạo độc đoán để định nghĩa lại việc phát thanh tin tức của thế kỷ 21.

Ưu nhược điểm của phong cách lãnh đạo độc đoán

Như vừa nói ở trên, trong phong cách lãnh đạo chuyên quyền, người dẫn đầu sẽ đưa ra quan điểm và buộc nhân viên phải phục tùng quyết định của mình. Nhân viên cấp dưới sẽ không được có bất kỳ nhận xét hoặc đề xuất nào. Người lãnh đạo quản lý tổ chức, doanh nghiệp theo ý mình, phủ nhận tư duy, sáng kiến ​​của mọi thành viên trong tập thể. 

Hãy cùng xem xét, tìm hiểu những ưu và nhược điểm của phong cách lãnh đạo độc đoán sau:

Ưu điểm

  • Các quyết định được đưa ra nhanh chóng và dứt khoát theo quan điểm của người lãnh đạo, đặc biệt là trong các tình huống căng thẳng, thời gian gấp rút. 

  • Mọi vấn đề trong tổ chức/doanh nghiệp được người lãnh đạo trực tiếp điều hành, tránh việc các bộ phận bị dồn ép công việc với khối lượng lớn.

  • Mọi công việc phải được các cá nhân hoàn thành đúng hạn dưới quyền uy của nhà quản lý có phong cách lãnh đạo độc đoán. Các quy tắc và thủ tục được đưa ra rõ ràng và mọi nhân viên đều biết phải làm gì và làm như thế nào. Điều này có thể mang lại lợi ích và nâng cao hiệu suất công việc.

  • Kiến thức và kỹ năng thường xuyên được bồi dưỡng, trau dồi để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ được giao.

Phong cách lãnh đạo độc đoán sở hữu nhiều ưu, nhược điểm khác nhau cần chọn lọc 

Nhược điểm

  • Phong cách lãnh đạo độc đoán khá tiêu cực. Những người có phong cách lãnh đạo này thường bị coi là chuyên quyền và bảo thủ. Đôi khi trong nội bộ doanh nghiệp sẽ xảy ra mâu thuẫn, bất đồng giữa các thành viên.

  • Những nhà lãnh đạo độc đoán thường không quan tâm suy nghĩ của người khác nên nhân viên dễ chán nản, tức giận và cảm thấy mình không quan trọng. Các nhà lãnh đạo độc đoán có xu hướng bỏ qua kiến ​​thức và chuyên môn mà các thành viên trong nhóm có thể mang lại cho tình huống. 

  • Đôi khi phong cách lãnh đạo độc đoán bỏ qua các ý tưởng, tư duy sáng tạo, đột phá cho các vấn đề. Không tham khảo ý kiến ​​của các thành viên khác trong nhóm trong những tình huống như vậy sẽ ảnh hưởng đến thành công chung của cả nhóm. Đồng thời không tiếp thu những cái mới, ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của tổ chức/doanh nghiệp.

Cách để thành công với phong cách lãnh đạo độc đoán

Phong cách chuyên quyền có thể có lợi trong một số bối cảnh, nhưng cũng có những cạm bẫy và không phù hợp với mọi bối cảnh hay mọi tổ chức. Nếu bạn xác định đây là phong cách lãnh đạo chính muốn hướng tới, bạn nên cân nhắc những cách sau để có thể thành công với phong cách lãnh đạo này. [2]

Lắng nghe các thành viên

Bạn có thể không thay đổi suy nghĩ hoặc sẽ thực hiện lời khuyên của cấp dưới. Nhưng điều đầu tiên phải tạo cảm giác họ có thể bày tỏ mối quan tâm của mình. 

Các nhà lãnh đạo chuyên quyền đôi khi có thể làm cho các thành viên trong nhóm cảm thấy bị xem nhẹ hoặc thậm chí bị không tôn trọng. Lắng nghe mọi người với tâm thế cởi mở có thể giúp họ cảm thấy mình đang đóng góp quan trọng cho nhiệm vụ của nhóm.

Lắng nghe các thành viên là một trong những cách để thành công

Lập quy tắc rõ ràng

Bạn muốn các thành viên trong nhóm tuân theo các quy tắc của mình. Trước tiên bạn cần đảm bảo rằng các quy tắc được thiết lập rõ ràng và hướng dẫn thực hiện chi tiết cho mỗi người trong nhóm đều nhận thức đầy đủ.

Xây dựng uy tín

Các nhà lãnh đạo không nhất quán có thể nhanh chóng mất đi sự tôn trọng của các thành viên dưới quyền. Để thiết lập rằng bạn là một nhà lãnh đạo đáng tin cậy và mọi thành viên phải thực hiện theo quyết định của bạn thì đầu tiên bạn phải xây dựng niềm tin với họ. Rõ ràng nhất, với những quy tắc bạn đặt ra, bạn phải là người thực hiện theo và thực thi đầy đủ. 

Khen thưởng

Thành viên của bạn có thể nhanh chóng mất động lực nếu họ bị chỉ trích khi phạm sai lầm nhưng không bao giờ được khen thưởng cho những thành công của họ. Hãy thử nhìn nhận và khen thưởng cho thành công nhiều hơn thay vì chăm chăm vào những sai lầm. Bằng cách làm như vậy, tổ chức bạn sẽ tiến hành công việc thuận lợi hơn nhiều.

Lời kết

Mặc dù phong cách lãnh đạo độc đoán có một số cạm bẫy tiềm ẩn, nhưng các nhà lãnh đạo có thể học cách sử dụng các yếu tố của phong cách này một cách khôn ngoan. Hy vọng rằng với những thông tin mà AIA đưa ra trên đây có thể giúp bạn vận dụng được các yếu tố của phong cách lãnh đạo này vào thực tế cuộc sống và công việc. Cân bằng phong cách này với các cách tiếp cận khác bao gồm phong cách dân chủ hoặc Tự do phóng nhiệm có thể tạo ra hiệu suất nhóm tốt hơn.

Tài liệu tham khảo:

[1]Wang H, Guan B. The Positive Effect of Authoritarian Leadership on Employee Performance: The Moderating Role of Power Distance. Front Psychol. 2018;9:357.

[2]St. Thomas University. What is Autocratic Leadership? How Procedures Can Improve Efficiency.

Đăng ký để nhận những cách mới giúp bảo vệ sức khỏe và sự giàu có của bạn.

Hãy giữ liên lạc

Cám ơn bạn

Đăng ký và khám phá những cách mới để bảo vệ sức khỏe và sự giàu có của bạn.

warning icon
Địa chỉ email không hợp lệ