Tâm lý học màu sắc ảnh hưởng đến tâm lý học hành vi của con người

Thông thường, mắt là một giác quan rất nhạy cảm với màu sắc. Chính vậy, trong cuộc sống muôn màu, nhờ sự quan sát và nhận biết các màu, con người sẽ dần hình thành các sở thích liên quan đến màu sắc khác nhau.

Tâm lý học màu sắc là những cách thức mà các loại màu sắc khác nhau tác động đến tâm trạng và hành vi con người khi nhìn thấy. Nói cách khác, từng loại màu tông màu sắc sẽ có ảnh hưởng đến tâm lý học hành vi của con người.

Ý nghĩa của màu sắc trong tâm lý học

Là thứ đầu tiên mắt nhìn thấy mỗi khi quan sát. Trong khi đó, mỗi màu sẽ biểu tượng cho một cảm xúc cũng như những ý nghĩa khác nhau. Để hiểu rõ hơn những tác động của màu sắc tới cuộc sống, hãy cùng khám phá những thông điệp đằng sau 9 loại màu sắc cơ bản mang lại.

Màu trắng

Màu sắc trắng là màu biểu tượng cho sự tinh khiết, thanh lịch

Về cơ bản, màu trắng không phải một màu được được tạo nên bởi cái loại hòa sắc khác. Chính vì vậy, màu sắc trắng là màu biểu tượng cho sự tinh khiết, thanh lịch. Đồng thời, nó mang lại cảm giác đơn giản, lịch sự, sạch sẽ.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp, màu trắng đem lại sự lạnh lẽo, trống rỗng, lạnh lùng và cô lập. Có thể thường bắt gặp trong những thiết kế công trình như bệnh viện, hay những trang phục cần sự tối giản nhưng không kém phần nghiêm túc: đồ công sở, …

Màu đen

Tương tự như màu trắng, màu đen không được tạo nên từ màu sắc nào, chính vì vậy, nên nó cũng có vài nét tương đồng như màu trắng. Màu đen đem cảm giác thanh lịch, sang trọng. Nhưng khác với màu trắng, màu đen mang đến sự huyền bí, trầm lắng.

Khi màu trắng cho người nhìn thấy sự trống rỗng và lạnh lùng, thì màu đen sẽ cho thấy sự vô tận, không thấy điểm kết, đem lại sự bí ẩn riêng.

Màu đỏ

Màu đỏ mang sắc thái biểu tượng cho năng lượng, quyền lực hay đam mê trong con người

Màu đỏ là một loại màu mang tông màu nổi bật, vì thế mà thường sẽ mang lại cảm giác rực rỡ. Do đó, nó là một trong số những màu sắc sẽ ấn tượng và thu hút ánh nhìn nhất. Bởi vậy, màu đỏ mang sắc thái biểu tượng cho năng lượng, quyền lực hay đam mê trong con người.

Bên cạnh đó, màu đỏ còn là màu đặc trưng của máu, nên thường đem lại cảm giác căng thẳng, đau đớn. Nhưng vì màu đỏ là màu rất nổi bật, nên màu đỏ được dùng làm các biển báo cấm, mang ý cảnh báo, hay báo lỗi, ….

Cam

Tuy màu cam cũng là màu có tông nổi, nhưng không đem lại cảm giác mãnh liệt hay gay gắt như màu đỏ. Chính vì vậy, màu cam sẽ đem lại cảm giác nhẹ nhàng hơn, tượng trưng cho sức trẻ và sự nhiệt huyết.

Bởi vì tính năng động mà nó mang lại, nên nhiều người đã sử dụng màu cam làm màu biểu tượng, có thể kể đến như sàn thương mại điện tử Shopee, Alibaba,... Ngoài ra, màu cam cũng là màu của nhiều loại hoa quả như: cảm, cà rốt, … tất cả đều đem lại vẻ tươi mát, lành mạnh, mang ý nghĩa về sức khỏe con người.

Tuy nhiên, nếu dùng màu cam vào trong các chương trình quảng cáo, bạn nên cân nhắc vì màu cam vẫn có tính nổi, nếu sử dụng không cẩn thận sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến thông điệp muốn truyền tải.

Vàng

Màu vàng cũng đem lại cảm hứng vui vẻ, lạc quan, xen lẫn chút cảm giác tươi mới, năng động

Màu vàng thường được liên tưởng đến màu của tia nắng, của ánh mặt trời, nên nó mang lại cảm giác ấm áp, dễ chịu. Ngoài ra, màu vàng cũng đem lại cảm hứng vui vẻ, lạc quan, xen lẫn chút cảm giác tươi mới, năng động.

Cụ thể hơn, màu vàng còn được nhìn thấy trong các thực phẩm thiên nhiên như quả chanh vàng, dứa, … Chính vì vậy, màu vàng hay được dùng trong các quảng cáo thực phẩm đồ ăn như một thông điệp mang đến cảm giác có chút dễ thương, mà vẫn sang trọng có thể thu hút người dùng.

Trong tâm lí học màu sắc, màu vàng còn được dùng như một động lực để thúc đẩy con người ta hành động như: đèn vàng giao thông, nút đăng ký hay trên các đồ dùng học tập, …

Xanh lục

Màu xanh cũng được xem như là tượng trưng cho sự non trẻ, hy vọng hay cảm giác tươi mới

Đây là loại màu sắc mà bạn có thể bắt gặp ở mọi nơi trên Trái Đất, vì đây là màu của lá cây, màu của thiên nhiên. Chính vì vậy nó đại diện cho sức khỏe, hay những biểu tượng cho các thành phần bắt nguồn từ thiên nhiên.

Màu xanh cũng được xem như là tượng trưng cho sự non trẻ, hy vọng hay cảm giác tươi mới. Chính bởi vậy, có 2 công ty lớn sử dụng màu xanh lá cây như một biểu tượng cho doanh nghiệp là Spotify và Starbucks.

Đồng thời, màu xanh là cũng mang ý nghĩa, thông báo tích cực là “cho phép”. Ví dụ như trong đèn giao thông, màu xanh lá mang ý nghĩa cho phép bạn tiếp tục di chuyển.

Xanh lam

Xanh dương luôn được biết đến như là màu của biển cả và bầu trời. Đó là lý do nó mang lại cảm giác bình yên, nhẹ nhàng thêm chút thư giãn. Trong tâm lý học màu sắc, màu xanh dương cũng gắn liền với sự lý trí, tỉnh táo hay mang ý nghĩa bảo vệ.

Facebook và Twitter là hai trang mạng xã hội lớn được sử dụng phổ biến rộng rãi. Hai công ty này sử dụng màu xanh làm màu chủ đạo trong logo để biểu tượng cho sự minh bạch và tạo cảm giác thoải mái cho người dùng.

Tím

Màu tím đem lại cảm giác sang trọng, nữ tính nhưng không bị quá đằm thắm

Màu tím là màu được tạo nên từ sự kết hợp từ màu đỏ và màu xanh lam. Bởi vậy màu tím đem lại cảm giác sang trọng, nữ tính nhưng không bị quá đằm thắm. Từ ngày xưa, những gia tộc giàu có, quyền quý đã lựa chọn màu tím như một cách để thể hiện được sự uy nghiêm, nhưng vẫn tao nhã, thanh lịch.

Tuy nhiên, có thể thấy màu tím chủ yếu thường được dùng với tông màu tối, nên nó vẫn đem lại cảm giác hơi lạnh lùng và bí ẩn. Cũng vì lẽ đó, nhiều người sử dụng màu tím như một biểu tượng của tâm linh, phép thuật.

Hồng

Màu hồng có tông màu tương tự như màu đỏ nhưng được giảm nhẹ đi nhờ màu trắng. Màu hồng được tạo nên từ màu đỏ nhưng nó không đem lại cảm giác mạnh mẽ, màu hồng đem lại cảm giác mơ mộng điểm thêm vài nét dễ thương, nhẹ nhàng.

Chính vì vậy, thường được thấy màu hồng là biểu tượng cho phụ nữ, đem lại cảm giác nữ tính, đằm thắm hơn so với màu tím.

Ảnh hưởng của màu sắc đến tâm lý con người

Hiệu ứng tâm lý của màu lạnh

Tông màu lạnh có khả năng làm giảm cảm giác căng thẳng và lo lắng.

Tông màu lạnh (màu xanh lam, xanh lục, tím) tạo ra một cảm giác yên tĩnh, nhẹ nhàng nhưng không kém phần mát mẻ, sự tươi mới và sự sảng khoái.

Tông màu lạnh có khả năng làm giảm cảm giác căng thẳng và lo lắng. Khi nhìn thấy các tông màu lạnh, não bộ sẽ kích hoạt những vùng trong tâm trí giúp cải thiện tâm trạng và giảm stress.

Tuy nhiên, tác động của tông màu lạnh cũng có thể đem lại hiệu quả khác nhau đối với từng người, tùy cảm xúc người đó. Một số người khi tiếp xúc tông màu lạnh có thể thấy nhẹ nhàng thoải mái, nhưng khi tiếp xúc nhiều sẽ khiến người ta trầm lắng hơn.

Chính vì vậy, hiệu quả của nó có thể khác nhau đối với mỗi người, vì vậy quan trọng là biết lắng nghe và tìm ra tông màu phù hợp với bản thân để tạo ra một môi trường hài lòng và cân bằng cho tâm trí và tâm hồn.

Hiệu ứng tâm lý của màu nóng

Tông màu nóng có khả năng kích thích và tạo ra cảm giác sôi động, năng nổ.

Tông màu nóng như đỏ, cam và vàng gợi lên cảm giác nhiệt huyết, năng động và hào hứng. Bởi vậy, tông màu nóng thường được gắn liền với sức sống, mãnh liệt và sự táo bạo.

Tông màu nóng có khả năng kích thích và tạo ra cảm giác sôi động, năng nổ. Ví dụ, màu đỏ thường được sử dụng để gợi lên sự quyết tâm và đam mê. Màu cam và vàng có thể tạo ra một không gian ấm áp và thân thiện.

Tông màu nóng cũng có thể ảnh hưởng đến tâm trạng của con người. Chẳng hạn như màu đỏ có thể gây kích thích và đôi khi có thể làm thúc đẩy cảm giác căng thẳng. Đó là lí do mà một số người có thể cảm thấy chóng mặt, mỏi mắt khi tiếp xúc quá nhiều với các tông màu nóng.

Kết luận:

Tóm lại, bài viết đã giải thích cho bạn hiểu thế nào là tâm lý học màu sắc và nó tác động như thế nào đến tâm lý chung của chúng ta. Đồng thời, cũng cho bạn thấy được ý nghĩa và ảnh hưởng của từng loại màu sắc và phân tích được chung về hai tông màu nóng - lạnh như thế nào.

Nguồn tham khảo:

[1] Kendra Cherry, Color Psychology: Does It Affect How You Feel?, Verywellmind, 2022