Bài viết

Bảo hiểm trách nhiệm dân sự là gì? Lợi ích khi tham gia

12/10/2025 dot 05 phút đọc
Lời khuyên Sống Khỏe Tài Chính

“Bảo hiểm trách nhiệm dân sự là gì” là câu hỏi được rất nhiều người quan tâm. Đây là một trong những hình thức bảo vệ pháp lý quan trọng, giúp cá nhân và tổ chức giảm thiểu rủi ro tài chính khi xảy ra sự cố gây thiệt hại cho bên thứ ba. AIA Việt Nam sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm, phạm vi, quy trình bồi thường của bảo hiểm TNDS theo quy định mới nhất, giúp bạn chủ động bảo vệ bản thân và tuân thủ pháp luật.

1. Bảo hiểm trách nhiệm dân sự là gì?

 

Để biết chi tiết hơn, bạn cần hiểu bảo hiểm trách nhiệm dân sự là gì? Đây là một loại bảo hiểm bảo vệ trách nhiệm pháp lý của cá nhân hoặc tổ chức đối với bên thứ ba khi xảy ra tổn thất về người, sức khỏe hoặc tài sản do hành vi của người được bảo hiểm gây ra. Khi xảy ra sự kiện bảo hiểm, nếu người thứ ba yêu cầu bồi thường, công ty bảo hiểm có trách nhiệm chi trả trong phạm vi hợp đồng đã thỏa thuận. 

Để làm rõ hơn định nghĩa bằng ví dụ, người ta thường liệt kê các loại bảo hiểm trách nhiệm dân sự phổ biến như:

  • Bảo hiểm TNDS bắt buộc của chủ xe cơ giới

  • Bảo hiểm TNDS tự nguyện

  • Bảo hiểm TNDS chủ sử dụng lao động

  • Bảo hiểm TNDS chủ vật nuôi

Bảo hiểm TNDS chủ xe đối với hàng hóa vận chuyển, TNDS công cộng của chủ sở hữu nhà, tòa nhà. 

>>> Xem thêm: Đặc điểm chung & riêng của các loại hình bảo hiểm phổ biến

Bảo hiểm trách nhiệm dân sự là gì?

2. Bảo hiểm trách nhiệm dân sự có bắt buộc không?


Đa số các loại bảo hiểm trách nhiệm dân sự là tự nguyện, nhưng TNDS của chủ xe cơ giới là điều bắt buộc theo quy định của pháp luật. Quy định này nhằm đảm bảo nạn nhân trong các vụ tai nạn giao thông được bảo vệ và có khả năng được bồi thường khi phương tiện cơ giới gây ra thiệt hại.

Theo Nghị định 03/2021/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 01/3/2021, đối tượng bắt buộc tham gia TNDS bao gồm:

●  Các phương tiện giao thông cơ giới đường bộ như ô tô, máy kéo, rơ moóc, sơ mi rơ moóc.

●  Xe mô tô hai bánh, ba bánh, xe gắn máy (kể cả xe máy điện) và các loại xe tương tự.

●  Các xe máy chuyên dùng, xe phục vụ thi công, nông nghiệp, lâm nghiệp và một số loại xe đặc chủng theo quy định của Luật Giao thông đường bộ.

Phạm vi bồi thường của bảo hiểm TNDS bắt buộc chủ xe cơ giới bao gồm:

●  Thiệt hại ngoài hợp đồng về người (tổn hại sức khỏe, tính mạng) và tài sản của bên thứ ba do xe cơ giới gây ra.

●  Thiệt hại về sức khỏe, tính mạng của hành khách ngồi trên xe cơ giới.

Thời hạn bảo hiểm bắt buộc sẽ được ghi rõ trên Giấy chứng nhận bảo hiểm. Có vài điểm lưu ý rằng nếu xe chuyển quyền sở hữu trong thời gian hợp đồng vẫn còn hiệu lực, quyền lợi bảo hiểm liên quan trách nhiệm TNDS vẫn được chuyển sang chủ mới. 

Bảo hiểm trách nhiệm dân sự có bắt buộc không?

3. Phạm vi bảo hiểm trách nhiệm dân sự


Phạm vi bảo hiểm trách nhiệm dân sự bao gồm thiệt hại phát sinh cho bên thứ ba về sức khỏe, tính mạng và tài sản, do hành vi vi phạm nghĩa vụ dân sự của người được bảo hiểm gây ra, trong giới hạn trách nhiệm được thỏa thuận trong hợp đồng.

Doanh nghiệp bảo hiểm còn chịu trách nhiệm chi trả các chi phí hợp lý để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người được bảo hiểm khi có tranh chấp với bên thứ ba (nếu có) trong giới hạn hợp đồng. 

4. Phí bảo hiểm trách nhiệm dân sự là bao nhiêu?


Phí bảo hiểm trách nhiệm dân sự phụ thuộc vào loại TNDS cụ thể, đối tượng được bảo hiểm, đặc điểm rủi ro và mức trách nhiệm bảo hiểm. Trong thực tế, mức phí thông dụng nhất được tham chiếu là phí bảo hiểm bắt buộc TNDS của chủ xe cơ giới.

Trong Phụ lục I kèm Nghị định 67/2023/NĐ-CP có biểu phí bắt buộc cho các loại xe cơ giới trong 1 năm (chưa bao gồm VAT), ví dụ:

●  Mô tô 2 bánh dưới 50 cc: 55.000 đồng

●   Mô tô 2 bánh từ 50 cc trở lên: 60.000 đồng

●   Xe ô tô không kinh doanh vận tải dưới 6 chỗ: 437.000 đồng

●   Xe ô tô 6-11 chỗ: 794.000 đồng

●   Xe ô tô 12-24 chỗ: 1.270.000 đồng

●   Xe ô tô trên 24 chỗ: 1.825.000 đồng

Với các loại xe chuyên dùng hoặc đặc biệt, có hệ số điều chỉnh so với xe tiêu chuẩn:

●   Xe cứu thương: phí = 120% phí xe pickup tương ứng.

●   Xe chở tiền: phí = 120% của phí xe dưới 6 chỗ.

●   Xe đầu kéo + rơ-moóc: phí = 150% phí xe tải trọng trên 15 tấn.

Nếu hợp đồng bảo hiểm không kéo dài đủ 1 năm (ví dụ thời hạn <= 30 ngày), phí phải trả được tính theo tỉ lệ theo công thức: Phí năm / 12 tháng x số tháng tương ứng.

Doanh nghiệp bảo hiểm có thể tăng hoặc giảm phí tối đa 15% so với biểu phí cơ bản, dựa theo lịch sử bồi thường hoặc đặc điểm rủi ro của xe. p đồng. 

Phí bảo hiểm trách nhiệm dân sự là bao nhiêu?

5. Quy trình yêu cầu bồi thường bảo hiểm TNDS


Theo Nghị định 67/2023/NĐ-CP về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, quy trình yêu cầu bồi thường bảo hiểm TNDS được thực hiện như sau:

●  Trong vòng 5 ngày làm việc kể từ ngày xảy ra tai nạn (trừ trường hợp bất khả kháng), bên mua bảo hiểm hoặc người được bảo hiểm phải báo bằng văn bản hoặc phương thức điện tử cho doanh nghiệp bảo hiểm. 

●  Doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm trong 1 giờ kể từ khi nhận thông báo: hướng dẫn cách bảo vệ hiện trường, hạn chế thiệt hại, hướng dẫn thủ tục hồ sơ, phối hợp với bên mua bảo hiểm trong 24 giờ tiến hành giám định tổn thất. 

●  Người yêu cầu bồi thường cần nộp các giấy tờ theo quy định tại Điều 13 Nghị định 67/2023/NĐ-CP, bao gồm: Văn bản yêu cầu bồi thường; Giấy chứng nhận bảo hiểm, giấy tờ xe, giấy phép lái xe; Chứng từ thiệt hại sức khỏe, chi phí y tế, biên bản giám định; Các giấy tờ liên quan khác để chứng minh thiệt hại. 

●  Trong các trường hợp thiệt hại về sức khỏe, tính mạng, doanh nghiệp bảo hiểm có thể thực hiện tạm ứng trước một phần mức bồi thường ước tính (ví dụ 70% cho trường hợp tử vong, 50% cho thương tật) theo quy định tại Nghị định 67 và các điều khoản liên quan. 

Quy trình yêu cầu bồi thường bảo hiểm trách nhiệm dân sự

6. Lợi ích khi tham gia bảo hiểm trách nhiệm dân sự

 

Tham gia bảo hiểm trách nhiệm dân sự mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho cá nhân, tổ chức và cả cộng đồng:

●  Giảm rủi ro tài chính, bảo vệ tài sản cá nhân: Khi gây thiệt hại cho bên thứ ba (về người hoặc tài sản), bảo hiểm sẽ thay người được bảo hiểm chi trả trong giới hạn hợp đồng, giúp tránh phải dùng tài sản cá nhân để đền bù.

●   Bảo vệ uy tín và tránh kiện tụng: Việc có bảo hiểm giúp đáp ứng trách nhiệm dân sự theo luật định, giảm nguy cơ bị kiện tụng hoặc chịu hậu quả pháp lý nếu không có khả năng chi trả. 

●   Hỗ trợ bên bị thiệt hại nhanh chóng: Bảo hiểm giúp bên thứ ba bị thiệt hại được bồi thường kịp thời, giảm tổn thất và ổn định cuộc sống sau sự cố.

●   Thể hiện trách nhiệm xã hội và tuân thủ pháp luật: Việc mua bảo hiểm TNDS giúp tuân thủ quy định pháp luật (nếu loại TNDS đó là bắt buộc) và góp phần chia sẻ rủi ro, trách nhiệm với cộng đồng.

Lợi ích khi tham gia bảo hiểm trách nhiệm dân sự

7. Mua bảo hiểm TNDS trực tuyến


Trong thời đại kỹ thuật số, việc mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự trực tuyến ngày càng trở nên phổ biến và được pháp luật công nhận, đặc biệt với bảo hiểm TNDS bắt buộc của chủ xe cơ giới.

●  Theo Điều 10 Nghị định 67/2023/NĐ-CP, giấy chứng nhận TNDS của xe cơ giới có thể được cấp dưới dạng bản điện tử. Giấy chứng nhận điện tử này sẽ có giá trị pháp lý tương đương với bản giấy.

●  Người mua có thể truy cập website hoặc ứng dụng của công ty bảo hiểm, nhập thông tin phương tiện + chủ xe, thanh toán online và nhận giấy chứng nhận điện tử ngay sau khi hoàn tất giao dịch.

●  Khi mua bằng hình thức điện tử và có giấy chứng nhận hợp lệ (điện tử hoặc bản giấy), người điều khiển phương tiện sẽ không bị xử phạt vì không mang bảo hiểm, miễn là chứng nhận còn hiệu lực và đúng loại. 

AIA Việt Nam hy vọng qua những thông tin trên, bạn đã hiểu rõ bảo hiểm trách nhiệm dân sự là gì, lợi ích và lý do vì sao nên tham gia loại bảo hiểm này. Đây không chỉ là giải pháp giúp giảm thiểu gánh nặng tài chính mà còn thể hiện trách nhiệm đối với xã hội của cá nhân và tổ chức. Hãy lựa chọn đơn vị bảo hiểm uy tín để đảm bảo quyền lợi và tuân thủ đúng quy định pháp luật nhé!

Đăng ký để khám phá những cách mới để bảo vệ sức khỏe và sự giàu có của bạn.

Hãy giữ liên lạc

Cám ơn bạn

Đăng ký và khám phá những cách mới để bảo vệ sức khỏe và sự giàu có của bạn.

warning icon
Địa chỉ email không hợp lệ