Hội chứng trầm cảm cười là một loại bệnh lý khó nhận ra bởi vẻ ngoài lạc quan đã che giấu những triệu chứng ngầm bên trong. Vậy trầm cảm cười là gì? Trầm cảm cười có nguy hiểm không? Cùng đi tìm lời giải đáp trong bài viết này nhé!
Trầm cảm cười là gì?
Trầm cảm cười (Smiling Depression) là chứng trầm cảm chức năng cao hay còn gọi là rối loạn trầm cảm kéo dài. Đây là một dạng rối loạn cảm xúc đặc biệt, mọi suy nghĩ và cảm xúc thật bên trong đều đã được che giấu bởi nụ cười và thái độ sống tích cực. Mặc dù vẻ ngoài luôn lạc quan, hạnh phúc nhưng bản thân người bệnh phải đấu tranh tư tưởng, giằng xé nội tâm, vật lộn với những mặc cảm, tội lỗi và bi quan về tương lai.
Nguyên nhân gây trầm cảm cười
Trầm cảm cười xuất phát từ sự kết hợp giữa yếu tố sinh lý, tâm lý và những áp lực xã hội.
Nguyên nhân sinh lý
Trầm cảm cười có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau, kết hợp giữa sinh lý, tâm lý và môi trường sống. Về mặt sinh học, những bất thường trong não bộ hoặc hệ thần kinh, chẳng hạn như u não, chấn thương sọ não, hoặc việc lạm dụng chất kích thích, chất gây nghiện trong thời gian dài, đều có thể làm thay đổi hoạt động cảm xúc. Ngoài ra, sự thiếu hụt các chất dẫn truyền thần kinh (đặc biệt là serotonin), cùng với yếu tố di truyền và gen, cũng được xem là những nguyên nhân quan trọng dẫn đến bệnh lý này.
Nguyên nhân tâm lý và xã hội
Bên cạnh đó, yếu tố tâm lý – xã hội đóng vai trò không nhỏ. Nhiều người mắc trầm cảm cười phải chịu áp lực từ kỳ vọng quá lớn của gia đình và xã hội, mong muốn bản thân lúc nào cũng hoàn hảo, hoặc nỗi sợ bị chê cười, kỳ thị và xa lánh. Mạng xã hội càng làm trầm trọng thêm tình trạng này khi xây dựng hình ảnh “hạnh phúc trọn vẹn”, khiến họ so sánh, cảm thấy lạc lõng và cố gắng tỏ ra vui vẻ dù bên trong đang khủng hoảng.
Chính sự kết hợp của các yếu tố trên khiến người mắc trầm cảm cười thường lựa chọn che giấu cảm xúc thật. Họ lo sợ trở thành gánh nặng cho người khác, cảm thấy xấu hổ nếu bị coi là yếu đuối, thậm chí phủ nhận sự thật bằng cách tự thuyết phục rằng “mình không hề trầm cảm”. Với những người cầu toàn, việc thừa nhận bản thân có vấn đề đồng nghĩa với việc chấp nhận một cuộc sống không hoàn hảo – điều mà họ rất khó đối diện.
Tất cả những điều này khiến trầm cảm cười trở thành một “cuộc chiến thầm lặng”: bề ngoài là nụ cười, nhưng bên trong là sự cô đơn, mệt mỏi và những áp lực âm thầm đè nặng.
Trầm cảm cười có nguy hiểm không?
Đây là hội chứng nguy hiểm có thể giết chết người bệnh một cách từ từ và chậm rãi nếu không được phát hiện và chữa trị kịp thời. Người bệnh có thể phải đối mặt với hàng loạt vấn đề về sức khỏe khi mắc bệnh như: suy nhược cơ thể, rối loạn giấc ngủ, rối loạn lo âu, đau nửa đầu, đau vai gáy và các vấn đề liên quan tới nội tiết tố.
Trầm cảm cười là một căn bệnh đặc biệt nguy hiểm
Người mắc chứng trầm cảm cười không bao giờ bộc lộ cảm xúc thật của mình với bất kỳ ai, vậy nên họ cô độc, một mình chống chọi với mọi áp lực của cuộc sống. Theo thời gian, những áp lực, mặc cảm, tội lỗi, bi quan không được giải thoát có thể thôi thúc bệnh nhân nảy sinh ý định tự hại và tự sát. Tỷ lệ tự tử ở người trầm cảm cười thường cao hơn người trầm cảm thường, nguyên nhân lớn là do bệnh nhân không chịu tiếp nhận thăm khám và điều trị.
Triệu chứng ngầm của trầm cảm cười
Những người mắc trầm cảm cười thường che giấu cảm xúc thật đằng sau nụ cười tươi tắn, nhưng bên trong lại đối mặt với nhiều biểu hiện tiêu cực. Một số triệu chứng ngầm thường gặp gồm:
Buồn bã, chán nản kéo dài, cảm giác trống rỗng, vô vọng.
Nụ cười gượng gạo, thiếu tự nhiên; thường cười để che giấu nỗi buồn hơn là thật sự vui.
Khác biệt rõ rệt giữa bên ngoài và bên trong: khi ra ngoài có thể vui vẻ, hoạt bát; nhưng khi ở một mình lại rơi vào trạng thái cô đơn, buồn chán.
Khó chia sẻ cảm xúc thật với bạn bè, người thân vì sợ bị đánh giá hay kỳ thị.
Tự ti, tự hạ thấp giá trị bản thân, thường nghĩ mình kém cỏi, không có giá trị.
Tâm trạng thất thường, dễ buồn dễ vui mà không có lý do cụ thể.
Thay đổi khẩu vị và giấc ngủ: có thể ăn uống, ngủ nghỉ quá nhiều hoặc quá ít.
Mất hứng thú với hoạt động từng yêu thích, cảm thấy cuộc sống thiếu động lực.
Mệt mỏi, cạn kiệt năng lượng, khó tập trung vào công việc hay học tập.
Triệu chứng ngầm của trầm cảm cười được che dấu sau nụ cười và vẻ lạc quan
Một người mắc chứng trầm cảm cười có thể trải qua một số hoặc tất cả các biểu hiện trên. Nhưng ở nơi công cộng, các triệu chứng này hầu như không được bộc lộ ra bên ngoài. Trong mắt người khác, người mắc chứng trầm cảm cười có vẻ là một người năng động, vui vẻ, lạc quan, có một công việc ổn định và một gia đình hạnh phúc. Bởi vậy, các triệu chứng ngầm của hội chứng trầm cảm cười rất khó để nhận ra.
Cách chữa trầm cảm cười
1. Tâm lý trị liệu
Đây là phương pháp đầu tiên và thường được áp dụng cho những trường hợp trầm cảm cười ở mức độ nhẹ hoặc mới khởi phát. Người bệnh sẽ được trò chuyện cùng chuyên gia tâm lý để bày tỏ cảm xúc, từ đó giải tỏa sự căng thẳng, lo âu bị dồn nén.
Ngoài việc lắng nghe, chuyên gia còn hướng dẫn người bệnh cách kiểm soát, quản lý và thể hiện cảm xúc một cách tự nhiên, thoải mái hơn. Liệu pháp này giúp người bệnh hiểu rõ bản thân, xây dựng kỹ năng ứng phó với những tình huống gây áp lực, đồng thời dần lấy lại sự cân bằng trong cuộc sống.
2. Sử dụng thuốc
Trong trường hợp trầm cảm cười ở mức độ vừa hoặc nặng, hay khi liệu pháp tâm lý chưa mang lại hiệu quả rõ rệt, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc chống trầm cảm. Thuốc có tác dụng làm giảm triệu chứng, hỗ trợ ổn định tâm trạng, nhưng cũng có thể gây ra tác dụng phụ nếu dùng sai cách.
Vì vậy, người bệnh tuyệt đối không được tự ý mua thuốc hoặc lạm dụng thuốc an thần, thuốc ngủ. Việc dùng thuốc phải tuân thủ đúng chỉ định và phác đồ điều trị của bác sĩ chuyên khoa để đạt hiệu quả an toàn và lâu dài.
3. Ngồi thiền
Thiền được coi là một phương pháp điều trị trầm cảm cười an toàn và hiệu quả. Đây là bộ môn giúp nâng cao khả năng tập trung, điều hòa nhịp thở, loại bỏ những cảm xúc tiêu cực. Khi thiền, hãy chú ý tập trung cao độ, điều chỉnh hơi thở để đạt trạng thái tĩnh tâm nhất.
Bên cạnh tác dụng làm giảm căng thẳng và mệt mỏi, ổn định tinh thần và lấy lại sự cân bằng, việc thực hành thiền định thường xuyên còn giúp ngăn ngừa căn bệnh trầm cảm tái phát ở những bệnh nhân đã có tiền sử bệnh lý.
Xem thêm: 10 cách cân bằng cuộc sống tốt nhất
Thiền hay yoga là những giải pháp trị liệu tâm lý hiệu quả cho hội chứng trầm cảm cười
4. Yoga
Yoga là giải pháp hữu hiệu giúp giảm suy nhược hệ thần kinh trung ương và cải thiện các triệu chứng của trầm cảm cười. Bộ môn này còn có tác dụng tăng lưu lượng máu lên não, đồng thời sản sinh ra hormone serotonin giúp trấn an tinh thần hiệu quả.
Thực hiện các bài tập yoga và các động tác kéo giãn cơ đơn giản trong khoảng 15 - 20 phút mỗi ngày giúp cho cơ thể được thư giãn và tâm hồn thanh tịnh. Luyện tập yoga thường xuyên sẽ giúp giải tỏa áp lực, căng thẳng hiệu quả trong công việc và cuộc sống.
Các hoạt động thể chất mang lại một cơ thể khỏe mạnh và tinh thần sảng khoái
3. Hoạt động thể chất
Hoạt động thể dục thể thao giúp làm tăng sản xuất chất dẫn truyền thần kinh endorphin, một loại hormone mang đến sự hạnh phúc cho não bộ. Hoạt động thể chất không chỉ giúp cải thiện sức khỏe vượt trội mà còn giải tỏa căng thẳng và áp lực hiệu quả. Bệnh nhân mắc hội chứng trầm cảm cười nên vận động ít nhất 30 phút mỗi ngày để có một sức khỏe tốt và tâm trạng thoải mái.
Lời kết
Hội chứng trầm cảm cười là loại trầm cảm rất đặc biệt, trái ngược hoàn toàn với trầm cảm điển hình. Thách thức được đặt ra ở đây là bệnh nhân thường từ chối thăm khám và điều trị. Thậm chí một số bệnh nhân còn phủ nhận việc họ bị bệnh. Vì vậy, chúng ta cần quan tâm tới mọi người xung quanh nhiều hơn để trong tương lai sẽ không có ai phải mắc chứng bệnh nguy hiểm này.
Đăng ký để nhận những cách mới giúp bảo vệ sức khỏe và sự giàu có của bạn.