6 phút đọc
Bệnh zona thần kinh, hay còn gọi là giời leo, là một tình trạng gây đau rát, khó chịu và ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày. Đây là bệnh do virus varicella-zoster gây ra, thường xuất hiện khi cơ thể suy giảm miễn dịch. Để hỗ trợ quá trình hồi phục nhanh chóng và giảm triệu chứng khó chịu, chế độ ăn uống đóng vai trò vô cùng quan trọng. Vậy bị zona kiêng ăn gì và nên ăn gì để không làm bệnh nặng thêm? Hãy cùng AIA Việt Nam tìm hiểu những thực phẩm cần tránh và các món nên bổ sung để bảo vệ sức khỏe hiệu quả khi mắc bệnh!
Tìm hiểu về bệnh zona thần kinh
Zona thần kinh (hay herpes zoster) là bệnh nhiễm trùng do virus varicella-zoster gây ra – đây cũng là loại virus gây bệnh thủy đậu. Sau khi khỏi thủy đậu, virus có thể "ngủ" trong cơ thể và tái hoạt động sau nhiều năm, gây ra bệnh zona. Bệnh thường xuất hiện dưới dạng phát ban hoặc mụn nước thành từng dải trên da, đi kèm với cảm giác đau rát, ngứa và khó chịu.
Nguyên nhân và triệu chứng của bệnh zona thần kinh
Nguyên nhân chính gây bệnh zona thần kinh là do virus varicella-zoster (VZV) – loại virus gây bệnh thủy đậu. Sau khi bạn khỏi thủy đậu, virus này vẫn tồn tại trong cơ thể ở trạng thái "ngủ đông". Khi hệ miễn dịch suy giảm, cơ thể rơi vào tình trạng stress kéo dài hoặc suy nhược, virus VZV có thể tái hoạt động và gây ra các triệu chứng của bệnh zona.
Nói cách khác, zona thần kinh là kết quả của sự tái kích hoạt virus VZV sau thời gian dài tiềm ẩn.
Người mắc bệnh zona thần kinh thường gặp phải các triệu chứng phổ biến dưới đây:
Đau rát: Cảm giác đau rát xuất hiện sớm và thường xảy ra trước khi phát ban.
Sốt: Một số người bệnh có thể sốt nhẹ kèm theo cảm giác ớn lạnh.
Mệt mỏi và mất ngủ: Cơ thể suy nhược khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi, khó ngủ do cơn đau kéo dài.
Phát ban và mụn nước: Đây là dấu hiệu đặc trưng nhất, mụn nước chứa chất lỏng thường xuất hiện thành cụm, tập trung ở một bên cơ thể dọc theo dây thần kinh.
Vết loét và đóng mài: Khi mụn nước vỡ, chúng tạo thành các vết loét, rỉ dịch, sau đó dần đóng mài và lành lại trong 1 đến 3 tuần.
Tuy nhiên, cảm giác đau có thể kéo dài hàng tháng hoặc lâu hơn, ngay cả khi tổn thương trên da đã hồi phục hoàn toàn. Đây được gọi là đau thần kinh hậu zona, thường xảy ra ở những trường hợp nghiêm trọng hoặc khi bệnh không được điều trị kịp thời.
Chế độ ăn không phù hợp có thể làm triệu chứng bệnh zona trở nên nghiêm trọng hơn. Do đó, bị zona kiêng ăn gì luôn là câu hỏi người bệnh phải biết và lưu ý. Dưới đây là các nhóm thực phẩm cần tránh:
Bị zona nên kiêng ăn ngũ cốc tinh chế và thực phẩm chứa đường
Các loại ngũ cốc tinh chế như gạo trắng, bánh mì trắng, ngũ cốc chế biến sẵn chứa nhiều tinh bột dễ làm tăng đường huyết. Đường không chỉ gây rối loạn điện giải mà còn tạo môi trường thuận lợi cho virus và vi khuẩn phát triển, khiến vết thương lâu lành và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Đường và tinh bột tinh chế làm suy giảm khả năng hồi phục của cơ thể, đồng thời khiến triệu chứng zona kéo dài.
Gợi ý thay thế: Bạn có thể sử dụng các loại thực phẩm chứa tinh bột lành mạnh như khoai lang, gạo lứt, hoặc các loại ngũ cốc nguyên cám để đảm bảo cung cấp năng lượng mà không ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình điều trị.
Bị zona nên kiêng ăn thực phẩm chứa nhiều arginine
Arginine là một axit amin có trong nhiều thực phẩm giàu protein như hạt bí, yến mạch, đậu nành, thịt gà và chocolate. Mặc dù arginine tốt cho hệ tim mạch, nhưng với bệnh nhân zona, loại axit amin này có thể kích thích virus varicella-zoster (VZV) nhân lên và phát triển, khiến tình trạng bệnh zona trở nên nặng hơn.
Tiêu thụ quá nhiều thực phẩm chứa arginine có thể làm tăng phát ban, mọc thêm mụn nước, gây khó khăn trong việc điều trị bệnh zona.
Bị zona nên kiêng ăn đồ cay nóng và thực phẩm có tính axit
Các loại thực phẩm cay nóng như ớt, tiêu, gừng, quế và những thực phẩm có tính axit như cam, chanh, cà muối có thể gây kích ứng vùng da bị tổn thương. Khi cơ thể đang trong giai đoạn bị zona, tiêu thụ những loại thực phẩm này có thể làm gia tăng cảm giác đau rát, ngứa ngáy và khiến các vết thương trở nên nghiêm trọng hơn.
Đồ cay nóng và thực phẩm có tính axit có thể làm da dễ bị tổn thương hơn, gây cảm giác khó chịu và kéo dài thời gian lành bệnh.
Bên cạnh việc kiêng cữ và lưu ý bị zona kiêng ăn gì, bổ sung những thực phẩm giàu dinh dưỡng là rất quan trọng để tăng cường hệ miễn dịch và giúp cơ thể hồi phục nhanh hơn. Cùng AIA Việt Nam xem qua những thực phẩm cần bổ sung để mau chóng hồi phục:
Lysine là một axit amin giúp ức chế sự phát triển của virus gây bệnh zona. Đồng thời, nó cũng hỗ trợ tái tạo mô và lành vết thương nhanh hơn.
Thực phẩm nên ăn: Trứng, cá, sữa, thịt gà,...
Bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin A, C, E và kẽm là cách hiệu quả để hỗ trợ quá trình phục hồi khi bị zona thần kinh. Những dưỡng chất này không chỉ tăng cường hệ miễn dịch mà còn giúp tái tạo da và ngăn ngừa viêm nhiễm. Dưới đây là chi tiết về các loại vitamin và kẽm bạn nên bổ sung:
Bổ sung Vitamin A, C, E và thực phẩm giàu kẽm khi bị Zona
Vitamin A: Vitamin A giúp hỗ trợ quá trình phục hồi và tăng cường sức đề kháng. Người bị zona thần kinh nên ăn nhiều thực phẩm như rau xanh (cải xanh, bông cải xanh, cải bó xôi), cà rốt, cà chua, các loại trái cây (xoài, cam, dưa hấu, kiwi), lòng đỏ trứng, cá hồi, cá thu, cá trích, sữa và các sản phẩm từ sữa, ngũ cốc, v.v.
Vitamin C: Vitamin C giúp tổng hợp các protein miễn dịch và chống oxy hóa, đồng thời hỗ trợ tái tạo da bị tổn thương. Các thực phẩm giàu vitamin C bao gồm ớt chuông, cam, chanh, kiwi, dâu, súp lơ, v.v. Người bị zona nên bổ sung vitamin C từ các thực phẩm tự nhiên này để tăng sức đề kháng và hỗ trợ phục hồi.
Vitamin E: Vitamin E có tác dụng chống oxy hóa, giúp giảm viêm nhiễm và tăng cường hệ miễn dịch. Các loại hạt (hạt hướng dương, hạt lanh, hạt óc chó, hạt dẻ cười), dầu ô liu, dầu cá hồi, trái cây như xoài, bơ, cà chua, và kiwi là những thực phẩm giàu vitamin E mà người bệnh zona nên ăn.
Kẽm: Kẽm đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường hệ miễn dịch và hạn chế sự phát triển của virus gây bệnh. Người bị zona nên ăn hải sản (cua, tôm, cá), thịt bò, hạt chia, hạt lanh để bổ sung kẽm, giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng và hạn chế nhiễm trùng.
Các thực phẩm trên không chỉ giúp tăng cường hệ miễn dịch mà còn hỗ trợ quá trình phục hồi, giảm triệu chứng đau và viêm do zona thần kinh gây ra.
?qlt=85&ts=1734067784335&dpr=off)
Lưu ý chăm sóc khi bị zona thần kinh
Ngoài việc lưu ý bị zona kiêng ăn gì, việc chăm sóc sức khỏe đúng cách là rất quan trọng để giúp phục hồi nhanh chóng và hạn chế các biến chứng. Dưới đây là một số lưu ý cần thiết:
Mặc quần áo thoải mái: Chọn đồ rộng rãi, thoáng mát để giảm kích ứng vùng da tổn thương.
Ăn uống và nghỉ ngơi hợp lý: Tăng cường thực phẩm giàu vitamin A, C, E; hạn chế đường, rượu bia, thuốc lá; ngủ đủ giấc để cải thiện hệ miễn dịch.
Tập luyện nhẹ nhàng: Đi bộ, yoga giúp tuần hoàn máu nhưng tránh hoạt động mạnh để không làm tổn thương thêm.
Tuân thủ điều trị: Thực hiện đúng chỉ định của bác sĩ, không tự ý dừng thuốc hoặc thay đổi liệu trình.
Phòng ngừa: Tiêm vắc xin để giảm nguy cơ mắc zona và ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng.
Với những lưu ý chăm sóc sức khỏe này, người bệnh zona thần kinh có thể phục hồi nhanh chóng và giảm thiểu rủi ro biến chứng.
Khi bị zona thần kinh, chú ý chế độ ăn uống giúp hỗ trợ hồi phục. Tránh thực phẩm chứa đường, arginine, đồ cay nóng, thực phẩm có tính axit và bổ sung thực phẩm giàu lysine, vitamin, chất chống viêm để tăng cường sức khỏe. AIA Việt Nam khuyên bạn tìm hiểu rõ bị zona kiêng ăn gì giúp bạn nhanh khỏi bệnh và ngừa biến chứng.
Xem thêm:
Nguồn tham khảo:
Đăng ký để khám phá những cách mới để bảo vệ sức khỏe và sự giàu có của bạn.
10 phút đọc
