Bài viết

Phân biệt sự khác nhau giữa cổ phiếu và trái phiếu

22/09/2024

5 phút đọc

Lời khuyên Sống Khỏe Tài Chính

Nội dung bài viết

Khái niệm về cổ phiếu và trái phiếu
Sự khác nhau giữa cổ phiếu và trái phiếu
Cổ phiếu và trái phiếu nên đầu tư loại nào?

Trong lĩnh vực đầu tư tài chính, cổ phiếu và trái phiếu là hai công cụ phổ biến được nhiều nhà đầu tư lựa chọn. Mỗi loại hình này đều mang lại những lợi ích và rủi ro riêng biệt, phù hợp với các mục tiêu và chiến lược đầu tư khác nhau. Để giúp bạn hiểu rõ hơn về sự khác biệt giữa cổ phiếu và trái phiếu, AIA Việt Nam sẽ cung cấp một cái nhìn tổng quan về khái niệm, đặc điểm, cũng như các yếu tố cần cân nhắc khi đầu tư vào hai loại tài sản này.

1. Khái niệm về cổ phiếu và trái phiếu

Cổ phiếu và trái phiếu là hai loại hình đầu tư phổ biến, nhưng chúng lại có những đặc điểm khác biệt quan trọng. Việc hiểu rõ khái niệm về hai loại tài sản này không chỉ giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định chính xác mà còn tối ưu hóa lợi nhuận và quản lý rủi ro hiệu quả.

1.1 Cổ phiếu

Cổ phiếu là một loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu của người nắm giữ đối với một phần tài sản của công ty phát hành. Khi bạn sở hữu cổ phiếu, bạn trở thành cổ đông của công ty và có quyền nhận lợi nhuận từ việc kinh doanh của công ty dưới hình thức cổ tức. Bên cạnh đó, cổ phiếu cũng mang đến quyền biểu quyết trong các quyết định quan trọng của công ty, tùy thuộc vào loại cổ phiếu mà bạn nắm giữ.

>>> Xem thêm: Đầu tư cổ phiếu là gì? 5 bước đầu tư an toàn trên sàn chứng khoán

Cổ phiếu là hình thức đầu tư phổ biến tại Việt Nam

1.2 Trái phiếu

Trái phiếu là một loại chứng khoán nợ, trong đó người nắm giữ trái phiếu (nhà đầu tư) cho tổ chức phát hành (công ty hoặc chính phủ) vay một khoản tiền nhất định trong một thời gian cụ thể. Đổi lại, tổ chức phát hành cam kết trả lãi định kỳ và hoàn trả gốc khi đến hạn. Trái phiếu thường ít rủi ro hơn cổ phiếu, vì nhà đầu tư được ưu tiên thanh toán trước các cổ đông nếu công ty gặp khó khăn về tài chính.

>>> Xem thêm: Đầu tư trái phiếu là gì? Hướng dẫn đầu tư trái phiếu A - Z

Trái phiếu là một loại chứng khoán nợ cùng lợi suất sinh lời ổn định

2. Sự khác nhau giữa cổ phiếu và trái phiếu

Dưới đây là bảng phân biệt sự khác nhau giữa cổ phiếu và trái phiếu. Sự khác nhau giữa trái phiếu và cổ phiếu được so sánh dựa trên các tiêu chí mang tính chất tham khảo.

Tiêu chí	Cổ phiếu	Trái phiếu
Chủ thể phát hành	Công ty cổ phần	Chính phủ, doanh nghiệp
Bản chất	Là chứng khoán vốn - người sở hữu trở thành cổ đông của công ty, góp phần tăng vốn cho doanh nghiệp.	Là chứng khoán nợ - người sở hữu trở thành chủ nợ của công ty, không ảnh hưởng đến vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp.
Lãi suất	Không có lãi suất	Có hai loại lãi suất chính: trả lãi định kỳ và không định kỳ.
Nguồn trả lãi của doanh nghiệp	Cổ tức được trích từ lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp.	Chi phí lãi suất được khấu trừ trước khi tính thuế.
Thời gian đáo hạn	Không có thời gian xác định; nhà đầu tư giữ cổ phiếu càng lâu thì cơ hội sinh lời càng lớn.	Có thời hạn xác định, thường do doanh nghiệp hoặc chính phủ quy định.
Lợi nhuận	Phụ thuộc vào lợi nhuận của doanh nghiệp; nếu doanh nghiệp phát triển tốt, cổ đông có thể nhận được lợi tức cao và giá trị cổ phiếu cũng tăng lên.	Mức lãi suất cố định và giá trị không thay đổi trong suốt thời gian nắm giữ.
Quyền lợi đi kèm	Người sở hữu cổ phiếu có quyền sở hữu một phần doanh nghiệp, tham gia vào các quyết định quản trị, biểu quyết trong các cuộc họp cổ đông.	Người sở hữu trái phiếu không có quyền tham gia quản trị doanh nghiệp, chỉ đóng vai trò là chủ nợ.
Khả năng phát hành	Góp phần tăng vốn điều lệ và có thể làm thay đổi cơ cấu cổ phần của cổ đông hiện hữu.	Tăng vốn vay cho doanh nghiệp mà không làm thay đổi cơ cấu cổ phần của cổ đông hiện hữu.

Cổ phiếu và trái phiếu có nhiều đặc điểm khác nhau

3. Cổ phiếu và trái phiếu nên đầu tư loại nào?

Quyết định giữa đầu tư vào cổ phiếu hay trái phiếu phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm mục tiêu tài chính, khả năng chịu đựng rủi ro, và khung thời gian đầu tư. Dưới đây là một số điểm bạn nên cân nhắc:

Mục tiêu tài chính: Nếu bạn nhắm đến việc tăng trưởng vốn, cổ phiếu có thể là lựa chọn phù hợp nhất do tiềm năng tăng giá cao. Ngược lại, nếu mục tiêu của bạn là tạo ra thu nhập ổn định, trái phiếu có thể là sự lựa chọn tốt hơn nhờ vào các khoản lãi suất cố định.

Khả năng chịu rủi ro: Đối với những nhà đầu tư có khả năng chấp nhận rủi ro cao nhằm có cơ hội đạt được lợi nhuận lớn, cổ phiếu là lựa chọn thích hợp. Tuy nhiên, nếu bạn ưu tiên sự an toàn và ít rủi ro hơn, trái phiếu sẽ là lựa chọn hợp lý.

Thời gian đầu tư: Trong trường hợp bạn có kế hoạch đầu tư dài hạn, cổ phiếu thường mang lại lợi nhuận cao hơn so với trái phiếu. Tuy nhiên, nếu bạn muốn đạt được lợi nhuận trong ngắn hạn, trái phiếu có thể là lựa chọn ổn định hơn do ít biến động.

Như vậy, nên đầu tư vào cổ phiếu hay trái phiếu phụ thuộc vào nhu cầu cá nhân, mục tiêu tài chính và khả năng chịu rủi ro của mỗi người. Trái phiếu là lựa chọn tốt cho những ai tìm kiếm sự an toàn và thu nhập đều đặn. Ngược lại, cổ phiếu sẽ phù hợp hơn với những nhà đầu tư có kinh nghiệm và hiểu biết sâu về thị trường, có khả năng phân tích và đưa ra quyết định vào thời điểm thích hợp.

>>> Xem thêm: Quỹ trái phiếu là gì? Ai nên đầu tư quỹ trái phiếu?

Đầu tư cổ phiếu hay trái phiếu phụ thuộc vào khẩu vị rủi ro của mỗi nhà đầu tư

Tóm lại, việc phân biệt giữa cổ phiếu và trái phiếu là rất quan trọng đối với mỗi nhà đầu tư khi đưa ra quyết định đầu tư tài chính. Cổ phiếu mang lại tiềm năng tăng trưởng vốn và quyền tham gia quản lý doanh nghiệp, nhưng đi kèm với mức độ rủi ro cao hơn. Ngược lại, trái phiếu cung cấp nguồn thu nhập ổn định và ít rủi ro hơn, nhưng không có tiềm năng tăng giá lớn như cổ phiếu. Hiểu rõ sự khác biệt này sẽ giúp bạn lựa chọn đúng loại hình đầu tư phù hợp với mục tiêu tài chính và mức độ chấp nhận rủi ro của mình.

Tài liệu tham khảo:
1. https://thuvienphapluat.vn/hoi-dap-phap-luat/839E95E-hd-phan-biet-trai-phieu-va-co-phieu-cac-loai-trai-phieu-va-co-phieu-hien-nay.html
2. https://www.ssi.com.vn/tin-tuc/tin-tuc-chung/su-khac-nhau-giua-co-phieu-va-trai-phieu-mot-so-luu-y-khi-dau-tu-trai-phieu