Bài viết

Nhà đầu tư mạo hiểm là gì? Cách họ đầu tư và rủi ro liên quan

30/12/2024 dot 05 phút đọc
Lời khuyên Sống Khỏe Tài Chính

Nhà đầu tư mạo hiểm đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu bằng cách cung cấp vốn cho các công ty có tiềm năng tăng trưởng cao để đổi lấy cổ phần sở hữu. Họ không chỉ đơn thuần là nhà đầu tư tài chính mà còn là đối tác chiến lược, tham gia định hướng và hỗ trợ doanh nghiệp phát triển. Bài viết này, AIA Việt Nam sẽ phân tích chi tiết về nhà đầu tư mạo hiểm là gì, cách thức hoạt động và vai trò của họ trong thị trường Việt Nam.

1. Nhà đầu tư mạo hiểm là ai?

Nhà đầu tư mạo hiểm (Venture Capitalist - VC) là những cá nhân hoặc tổ chức chuyên cung cấp vốn cho các công ty startup có rủi ro cao nhưng tiềm năng tăng trưởng mạnh. Họ thường tập trung vào các công ty công nghệ hoặc những mô hình kinh doanh đột phá, sẵn sàng chấp nhận rủi ro cao để đổi lấy khả năng sinh lời lớn trong tương lai.

Nhà đầu tư mạo hiểm là ai?

Các nhà đầu tư mạo hiểm nổi tiếng thế giới bao gồm Jim Breyer (đầu tư vào Facebook), Peter Thiel (PayPal), Chris Sacca (Twitter, Uber). Họ không chỉ đóng góp vốn mà còn mang đến kinh nghiệm quản lý, mạng lưới quan hệ và định hướng chiến lược cho các startup.

2. Quỹ đầu tư mạo hiểm là gì?

Quỹ đầu tư mạo hiểm (Venture Capital) là hình thức góp vốn tập thể, trong đó các nhà đầu tư cùng chung sức đầu tư vào các doanh nghiệp non trẻ có tiềm năng phát triển mạnh mẽ. Những doanh nghiệp này thường chưa được niêm yết trên thị trường chứng khoán nhưng được đánh giá có triển vọng tăng trưởng tốt trong tương lai.

Quỹ đầu tư mạo hiểm là gì?

Đặc điểm của quỹ đầu tư mạo hiểm là đa dạng về cấu trúc tổ chức và có kế hoạch thoái vốn được xác định từ sớm. Khi tham gia đầu tư, quỹ sẽ nhận phần sở hữu trong doanh nghiệp tương ứng với số vốn bỏ ra. Mục tiêu chính là giúp các công ty vượt qua giai đoạn khó khăn ban đầu để phát triển bền vững.

Khác với các khoản vay ngân hàng thông thường, vốn đầu tư mạo hiểm không có lịch trình hoàn trả cố định. Thay vào đó, các nhà đầu tư thường theo đuổi chiến lược dài hạn, với kỳ vọng sẽ thu được lợi nhuận lớn khi doanh nghiệp thực hiện IPO hoặc được mua lại bởi các công ty lớn hơn. 

3. Đặc điểm của quỹ đầu tư mạo hiểm

Quỹ đầu tư mạo hiểm có những đặc điểm đặc trưng sau:

  • Nguồn gốc và tầm ảnh hưởng: Là hình thức đầu tư đã góp phần tạo nên thành công của nhiều công ty công nghệ hàng đầu như Apple, Microsoft, Facebook. Tập trung chủ yếu vào các lĩnh vực đột phá như công nghệ thông tin, y tế, công nghệ sinh học, trí tuệ nhân tạo.
  • Cơ chế đầu tư: Nhà đầu tư không cần đặt cọc hay ký quỹ, mà chỉ cần góp vốn dựa trên đánh giá tiềm năng phát triển của doanh nghiệp. Để đổi lại số vốn đầu tư, họ sẽ nhận được một tỷ lệ cổ phần nhất định trong doanh nghiệp. Thời gian đầu tư thường kéo dài từ 5-10 năm để doanh nghiệp có thể phát triển sản phẩm và chiếm lĩnh thị trường.
  • Đặc tính rủi ro và lợi nhuận: Do đầu tư vào các công ty khởi nghiệp chưa ổn định, nhà đầu tư phải chấp nhận rủi ro cao với khả năng mất toàn bộ vốn. Tuy nhiên, nếu startup thành công, lợi nhuận có thể gấp hàng trăm hoặc thậm chí hàng nghìn lần vốn đầu tư ban đầu.
  • Vai trò hỗ trợ: Ngoài việc cung cấp vốn, nhà đầu tư còn trực tiếp tham gia quản lý, cố vấn và hỗ trợ chiến lược kinh doanh. Họ đóng góp kiến thức chuyên môn, kinh nghiệm quản lý đầu tư, quản trị tài chính và mạng lưới quan hệ để giúp doanh nghiệp phát triển nhanh hơn.
  • Chiến lược đầu tư: Các quỹ thường đầu tư vào nhiều doanh nghiệp cùng lúc để phân tán rủi ro. Họ có kế hoạch thoái vốn rõ ràng thông qua các hình thức như IPO, bán lại cổ phần cho công ty lớn hoặc các quỹ đầu tư khác khi doanh nghiệp đạt được giá trị nhất định.

Đặc điểm của quỹ đầu tư mạo hiểm

4. Top 7 quỹ đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam

4.1 Mekong Capital

Mekong Capital được thành lập từ năm 2001 và đã nhanh chóng trở thành một trong những quỹ đầu tư mạo hiểm lâu đời và uy tín nhất tại Việt Nam. Quỹ này tập trung chủ yếu vào các ngành theo xu hướng tiêu dùng và đã gặt hái được nhiều thành công đáng kể. Trong danh mục đầu tư của Mekong Capital có nhiều thương hiệu nổi tiếng như Golden Gate - chuỗi nhà hàng cao cấp, PNJ trong lĩnh vực trang sức, Thế giới di động trong mảng bán lẻ điện thoại, và Pharmacity trong lĩnh vực dược phẩm. Các công ty được Mekong Capital lựa chọn thường là những đơn vị dẫn đầu thị trường, nắm bắt được xu hướng tiêu dùng của tầng lớp trung lưu đang phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam.

4.2 CyberAgent Ventures (CAV)

CyberAgent Ventures, dưới sự dẫn dắt của Shark Dzung Nguyễn, đã khẳng định vị thế là một trong những quỹ đầu tư công nghệ thành công nhất tại thị trường Việt Nam. Với tầm nhìn chiến lược và kinh nghiệm sâu rộng trong lĩnh vực công nghệ, CAV đã thực hiện nhiều thương vụ exit thành công với các startup nổi tiếng như VNG, VMG, Teamobi và CleverAds. Hiện tại, danh mục đầu tư của quỹ vẫn đang tăng trưởng mạnh mẽ với những cái tên triển vọng như Finhay, Base.vn và Trusting Social. CAV nổi tiếng với khả năng nhận diện các startup có tiềm năng vượt trội cả về nhân sự lẫn công nghệ.

CAV nổi tiếng với khả năng nhận diện các startup có tiềm năng vượt trội

4.3 IDG Venture

IDG Venture, một nhánh của Tập đoàn IDG Venture (Mỹ), đã bắt đầu hành trình đầu tư tại Việt Nam từ năm 2004. Với số vốn quản lý lên đến 100 triệu USD, quỹ này đã đóng vai trò tiên phong trong việc tạo nên làn sóng khởi nghiệp công nghệ tại Việt Nam. IDG Venture thường nhắm đến các startup công nghệ hoặc các công ty truyền thống có xu hướng ứng dụng công nghệ để cải tổ mô hình kinh doanh. Sự hiện diện của IDG Venture đã góp phần quan trọng trong việc định hình và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp công nghệ Việt Nam cho đến ngày nay.

4.4 ESP Capital

ESP Capital, quỹ đầu tư có nguồn gốc từ Singapore, đang được điều hành bởi CEO Lê Hoàng Uyên Vy - cựu CEO của ADAYROI với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực startup. Với tiêu chí đồng hành cùng startup từ giai đoạn sớm, ESP Capital đã xây dựng được danh mục đầu tư ấn tượng với nhiều đội ngũ tiềm năng, đang từng bước phát triển mạnh mẽ tại thị trường Việt Nam. Quỹ đã thực hiện nhiều thương vụ đáng chú ý như Luxstay, Canavi, Homedy và JobsGO, với trọng tâm chủ yếu vào các công ty công nghệ.

4.5 FPT Venture

FPT Ventures đang đóng vai trò quan trọng trong việc ươm mầm thế hệ doanh nhân khởi nghiệp trẻ tại Việt Nam. Quỹ thường tham gia từ các vòng gọi vốn seed-funding và series A, mang đến cho các startup không chỉ nguồn vốn mà còn cả nguồn lực về công nghệ, nhân sự và mạng lưới đối tác chiến lược. Với sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ Tập đoàn FPT – một trong những tập đoàn công nghệ hàng đầu Việt Nam – FPT Ventures đặc biệt chú trọng đầu tư vào các startup hoạt động trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, blockchain, edtech và fintech, góp phần thúc đẩy sự đổi mới và chuyển đổi số trong nhiều ngành nghề.

4.6 Golden Gate Venture

Golden Gate Venture đã khẳng định vị thế là quỹ đầu tư khu vực với chiến lược tập trung vào các startup giai đoạn đầu. Kể từ năm 2011, quỹ đã mở rộng danh mục đầu tư với hơn 30 công ty tại 7 quốc gia châu Á, trong đó có Việt Nam. Lĩnh vực đầu tư của quỹ đa dạng, bao gồm thương mại điện tử, thanh toán trực tuyến, sàn giao dịch và các ứng dụng di động. Ngoài ra, quỹ còn ghi dấu ấn với các thương vụ đầu tư vào chuỗi F&B hàng đầu Việt Nam như SumoBBQ, Manwah và Kichi-Kichi. Đội ngũ cố vấn của quỹ đến từ những công ty công nghệ hàng đầu thế giới như Paypal, Yelp và Sony Entertainment TV.

4.7 Vinacapital Venture

VinaCapital Ventures, dưới sự lãnh đạo của "Bố già tài chính" Don Lam, hiện đang quản lý khối tài sản ấn tượng lên đến 1,8 tỷ đô la, với trọng tâm chủ yếu vào các lĩnh vực công nghệ, chứng khoán và bất động sản. Quỹ đầu tư công nghệ thuộc VinaCapital đã gây tiếng vang với nhiều dự án nổi bật như Quickom, ELSA Speak, Homebase và KiotViet. Khác biệt với các quỹ khác, VinaCapital Ventures thường nhắm đến những startup đã đạt được thành công nhất định trên thị trường, tham gia vào các vòng gọi vốn sau với quy mô đầu tư lớn, đồng thời mang đến mạng lưới kết nối toàn cầu và hỗ trợ chiến lược nhằm giúp các startup bứt phá mạnh mẽ.

Qua bài viết trên, có thể thấy nhà đầu tư mạo hiểm đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái khởi nghiệp tại Việt Nam. Với sự hiện diện của các quỹ đầu tư lớn và uy tín, các startup Việt Nam có thêm cơ hội tiếp cận nguồn vốn và kinh nghiệm quản lý chuyên nghiệp để phát triển bền vững.

Nguồn tham khảo:

  1. https://vietnambiz.vn/nha-dau-tu-mao-hiem-venture-capitalist-la-ai-cong-ty-quan-li-qui-dau-tu-mao-hiem-20190913103013378.htm

  2. https://www.vietcap.com.vn/kien-thuc/quy-dau-tu-mao-hiem-la-gi-top-cac-quy-dau-tu-mao-hiem-o-viet-nam

Đăng ký để khám phá những cách mới để bảo vệ sức khỏe và sự giàu có của bạn.

Hãy giữ liên lạc

Cám ơn bạn

Đăng ký và khám phá những cách mới để bảo vệ sức khỏe và sự giàu có của bạn.

warning icon
Địa chỉ email không hợp lệ